Επίθετα Λατινικής Γλώσσας

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΕΠΙΘΕΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΚΛΙΣΗΣ

τρικατάληκτα σε –us, -a, -um
	ΑΡΣ	ΘΗΛ	ΟΥΔ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	nov-us	nov-a	nov-um
ΓΕΝ	nov-i	nov-ae	nov-i
ΔΟΤ	nov-o	nov-ae	nov-o
ΑΙΤ	nov-um	nov-am	nov-um
ΚΛΗΤ	nov-e	nov-a	nov-um
ΑΦ	nov-o	nov-a	nov-o
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	nov-i	nov-ae	nov-a
ΓΕΝ	nov-orum	nov-arum	nov-orum
ΔΟΤ	nov-is	nov-is	nov-is
ΑΙΤ	nov-os	nov-as	nov-a
ΚΛΗΤ	nov-i	nov-ae	nov-a
ΑΦ	nov-is	nov-is	nov-is

	τρικατάληκτα σε –er,  -era, -erum				συγκοπτόμενα τρικατάληκτα σε -er, -ra, -rum
	ΑΡΣ	ΘΗΛ	ΟΥΔ		ΑΡΣ	ΘΗΛ	ΟΥΔ
	ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ				ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	liber	liber-a	liber-um		pulcher	pulchr-a	pulchr-um
ΓΕΝ	liber-i	liber-ae	liber-i		pulchr-i	pulchr-ae	pulchr-i
ΔΟΤ	liber-o	liber-ae	liber-o		pulchr-o	pulchr-ae	pulchr-o
ΑΙΤ	liber-um	liber-am	liber-um		pulchr-um	pulchr-am	pulchr-um
ΚΛΗΤ	liber	liber-a	liber-um		pulcher	pulchr-a	pulchr-um
ΑΦ	liber-o	liber-a	liber-o		pulchr-o	pulchr-a	pulchr-o
	ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ				ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	liber-i	liber-ae	liber-a		pulchr-i	pulchr-ae	pulchr-a
ΓΕΝ	liber-orum	liber-arum	liber-orum		pulchr-orum	pulchr-arum	pulchr-orum
ΔΟΤ	liber-is	liber-is	liber-is		pulchr-is	pulchr-is	pulchr-is
ΑΙΤ	liber-os	liber-as	liber-a		pulchr-os	pulchr-as	pulchr-a
ΚΛΗΤ	liber-i	liber-ae	liber-a		pulchr-i	pulchr-ae	pulchr-a
ΑΦ	liber-is	liber-is	liber-is		pulchr-is	pulchr-is	pulchr-is

Παρατηρήσεις

1. Τα επίθετα της β΄ κλίσης είναι όλα τρικατάληκτα (κάθε γένος έχει δικές του καταλήξεις). Το αρσενικό και το ουδέτερο κλίνονται κατά τη β΄ κλίση, ενώ το θηλυκό κατά την α΄ κλίση.
2. Παρόμοια κλίνονται και οι μετοχές μέλλοντα και παρακειμένου, καθώς και ο υπερθετικός βαθμός όλων των επιθέτων.
3. Τα δευτερόκλιτα επίθετα σε -er, (-e)ra, (-e)rum διακρίνονται σε δυο κατηγορίες:

α) αυτά που διατηρούν το –e- (liber, libera, liberum)

β) αυτά που δεν το διατηρούν (συγκοπτόμενα : pulcher, pulchra, pulchrum).

Όλα τα είναι συγκοπτόμενα εκτός από τα : tener, tenera, tenerum(=τρυφερός), miser, misera, miserum (=άθλιος), liber, libera, liberum (=ελεύθερος). (διατηρούν το e)

ΕΠΙΘΕΤΑ ΤΡΙΤΗΣ ΚΛΙΣΗΣ

	τρικατάληκτα –er, -eris, -ere				τρικατάληκτα –er, -ris, -re
	ΑΡΣ	ΘΗΛ	ΟΥΔ		ΑΡΣ	ΘΗΛ	ΟΥΔ
	ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ				ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	celer	celer-is	celer-e		alacer	alacr-is	alacr-e
ΓΕΝ	celer-is	celer-is	celer-is		alacr-is	alacr-is	alacr-is
ΔΟΤ	celer-i	celer-i	celer-i		alacr-i	alacr-i	alacr-i
ΑΙΤ	celer-em	celer-em	celer-e		alacr-em	alacr-em	alacr-e
ΚΛΗΤ	celer	celer-is	celer-e		alacer	alacr-is	alacr-e
ΑΦ	celer-i	celer-i	celer-i		alacr-i	alacr-i	alacr-i
	ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ				ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	celer-es	celer-es	celer-ia		alacr-es	alacr-es	alacr-ia
ΓΕΝ	celer-ium, -um	celer-ium, -um	celer-ium, -um		alacr-ium	alacr-ium	alacr-ium
ΔΟΤ	celer-ibus	celer-ibus	celer-ibus		alacr-ibus	alacr-ibus	alacr-ibus
ΑΙΤ	celer-es	celer-es	celer-ia		alacr-es	alacr-es	alacr-ia
ΚΛΗΤ	celer-es	celer-es	celer-ia		alacr-es	alacr-es	alacr-ia
ΑΦ	celer-ibus	celer-ibus	celer-ibus		alacr-ibus	alacr-ibus	alacr-ibus

	δικατάληκτα σε -is, -is, -e			μονοκατάληκτα σε -x, -e, -r, -us, -es, -ns, -l, -ps, -rs			συγκριτικός σε -ior, -ior, -ius
	ΑΡΣ –ΘΗΛ	ΟΥΔ		ΑΡΣ – ΘΗΛ	ΟΥΔ		ΑΡΣ - ΘΗΛ	ΟΥΔ
	ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	omn-is	omn-e		ingens	ingens		altior	alt-ius
ΓΕΝ	omn-is	omn-is		ingent-is	ingent-is		altior-is	altior-is
ΔΟΤ	omn-i	omn-i		ingent-i	ingent-i		altior-i	altior-i
ΑΙΤ	omn-em	omn-e		ingent-em	ingens		altior-em	alt-ius
ΚΛΗΤ	omn-is	omn-e		ingens	ingens		altior	alt-ius
ΑΦ	omn-i	omn-i		ingent-i	ingent-i		altior-e	altior-e
	ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ			ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΟΝ	omn-es	omn-ia		ingent-es	ingent-ia		altior-es	altior-a
ΓΕΝ	omn-ium	omn-ium		ingent-ium	ingent-ium		altior-um	altior-um
ΔΟΤ	omn-ibus	omn-ibus		ingent-ibus	ingent-ibus		altior-ibus	altior-ibus
ΑΙΤ	omn-es	omn-ia		ingent-es	ingent-ia		altior-es	altior-a
ΚΛΗΤ	omn-es	omn-ia		ingent-es	ingent-ia		altior-es	altior-a
ΑΦ	omn-ibus	omn-ibus		ingent-ibus	ingent-ibus		altior-ibus	altior-ibus

Παρατηρήσεις

1. Τα τριτόκλιτα επίθετα θετικού βαθμού έχουν : αφαιρετική ενικού σε -i , γενική πληθυντικού

σε -ium και ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού του ουδετέρου σε -ia.

2. Τα επίθετα συγκριτικού βαθμού σε -ior, -ior, -ius έχουν αντίθετα : αφαιρετική ενικού σε -e , γενική πληθυντικού σε -um και ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού του ουδετέρου σε -a. Εξαίρεση : η γενική πληθυντικού των ανώμαλων συγκριτικών plures-plurium και complures-complurium

3. Από τα τρικατάληκτα σε -er, (-e)ris, (-e)re, μόνο το celer, celeris, celere (ταχύς) δεν συγκόπτει το e. Μάλιστα έχει γενική πληθυντικού και σε –um : celerium και celerum.  Όλα τα υπόλοιπα το συγκόπτουν : acer, acris, acre (οξύς), equester, equestris, equestre (ιππικός)

4. Το μονοκατάληκτο επίθετο inops, inopis (ενδεής, στερημένος) σχηματίζει γενική πληθυντικού σε –um : inopum

Επιμέλεια: Χαρίδημος Ξενικάκης